Księga wieczysta – jak sprawdzić jej numer i jak uzyskać wypis?

Gdy planujemy zakup nieruchomości, z pewnością usłyszymy nieraz o księdze wieczystej. Czym ona jest, jakie informacje można znaleźć w księdze wieczystej i dlaczego sprawdzenie tego dokumentu przed faktycznym zakupem nieruchomości jest tak istotne?

Czym jest księga wieczysta?

Księga wieczysta to dokument w formie tabelarycznej, który stanowi potwierdzenie wszelkich istotnych z prawnego punktu widzenia informacji dotyczących określonej nieruchomości. To swego rodzaju metryka o urzędowym charakterze, a informacje znajdujące się w księdze wieczystej są wiarygodne i muszą być na bieżąco aktualizowane. Co za tym idzie, nie istnieje możliwość, że właścicielem danej nieruchomości jest ktoś inny niż osoba bądź podmiot prawny, widniejący w księdze wieczystej.

Rejestr ksiąg wieczystych prowadzony jest przez właściwy miejscowo wydział ksiąg wieczystych znajdujący się przy sądzie rejonowym dla danego obszaru. Jako że jednym z głównych zadań księgi wieczystej jest stworzenie możliwości sprawdzenia niektórych informacji dotyczących danej nieruchomości każdemu, kto jest takimi danymi zainteresowany, rejestr ma charakter jawny. Wystarczy że posiadamy numer księgi wieczystej – i możemy uzyskać dostęp do danego dokumentu dotyczącego określonej nieruchomości.

W księdze wieczystej znajdują się szczegółowe informacje dotyczące tego, kto jest właścicielem danej nieruchomości, gdzie jest ona położona, a także jakimi parametrami się wyróżnia. Dodatkowo, w dokumencie tym znajdują się również informacje o ewentualnych obciążeniach hipotecznych lub innego rodzaju roszczeniach na rzecz podmiotów trzecich.

Dla jakich nieruchomości prowadzi się księgi wieczyste?

Księga wieczysta jest dokumentem, który prowadzi się dla różnego rodzaju nieruchomości: zarówno budynkowych, jak i lokalowych, a także gruntowych. Może ona zostać założona również dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Co istotne, nie ma obowiązku zakładania księgi wieczystej dla budynku. Zgodnie z obowiązującym prawem, jeśli została ona już założona, właściciel ma obowiązek ją uzupełniać, jednak co do zasady nie musi jej zakładać w ogóle. Warto jednak pamiętać, że w takiej sytuacji uzyskanie np. kredytu hipotecznego będzie trudne, bowiem bank nie będzie miał możliwości wpisania hipoteki do księgi. Założenie księgi wieczystej dla nieruchomości to koszt rzędu 100 zł. Później płatne są również wpisy do księgi wieczystej dotyczące np. zmiany własności nieruchomości czy to w formie nabycia, czy też dziedziczenia.

Budowa księgi wieczystej – jak wygląda ten dokument?

Księga wieczysta przyjmuje formę tabeli, w której zawarte są szczegółowe informacje dotyczące nieruchomości, a także jej właściciela. Każda księga wieczysta złożona jest z czterech działów, w których znajdują się informacje dotyczące innych obszarów związanych z daną nieruchomością:

1. W dziale I znajdziemy dane, które umożliwią identyfikację nieruchomości – jest tutaj dostępny jej adres, położenie, numer działki, powierzchnia, a także rodzaj i przeznaczenie oraz wszelkie inne informacje, które sprawią, że będziemy w stanie umiejscowić daną nieruchomość na mapie,

2. W dziale II znajdują się z kolei informacje dotyczące właściciela danego obszaru, a także ewentualne dane dotyczące wieczystego użytkowania (zazwyczaj w przypadku fragmentów dróg),

3. Dział III księgi wieczystej umieszczone są wszelkie obciążenia i ograniczenia nieruchomości niebędące hipoteką. Można tutaj zatem znaleźć m.in. informacje o służebności przesyłowej, wszczętej egzekucji komorniczej, a także prawie dzierżawy, pierwokupu i wielu innych,

4. Dział IV księgi wieczystej poświęcony jest w pełni informacjom dotyczącym hipoteki, jaka ciąży na danej nieruchomości. Można tam znaleźć informacje m.in. o kwocie, a także walucie, w jakiej ustanowiono hipotekę, jak również termin spłaty tak ustalonej wierzytelności.

Kiedy informacje zawarte w księdze wieczystej mogą okazać się przydatne?

Dane, które można znaleźć w księdze wieczystej są szczególnie przydatne na etapie zakupu nieruchomości. Dzięki nim możemy w łatwy i szybki sposób sprawdzić, czy dom bądź działka czy też mieszkanie, które planujemy nabyć, rzeczywiście należy do osoby, która podaje się za właściciela. To pozwala na uniknięcie oszustwa w postaci „sprzedaży” nieruchomości przez podmiot, który w rzeczywistości nie ma do niej żadnych praw.

Dodatkowo, możemy także sprawdzić, czy na danej nieruchomości nie ciąży hipoteka, co pozwoli uniknąć zakupu zadłużonego domu czy gruntu. To także szczególnie istotna informacja z punktu widzenia potencjalnego nabywcy, jak również banku, który rozważa udzielenie kredytu pod hipotekę danej nieruchomości. Dzięki wypisowi z księgi czwartej podmiot ten zyskuje pewność, że nie jest ona obciążona innymi zobowiązaniami oraz że nie ustanowiono na niej współwłasności.

Jak sprawdzić numer księgi wieczystej?

Najprostszą metodą na poznanie numeru księgi wieczystej jest po prostu poproszenie o tę informację właściciela nieruchomości. Jeśli jednak z różnych względów nie jest to możliwe, numer księgi wieczystej znajduje się także w wypisie z ewidencji gruntów i budynków – dokumencie, który można otrzymać w starostwie powiatowym bądź urzędzie miasta. Co ważne, niezbędne jest wykazanie interesu prawnego w posiadaniu tego rodzaju informacji, czyli np. wskazanie zainteresowania kupnem nieruchomości. Istnieją również internetowe wyszukiwarki, które pozwalają na sprawdzenie numeru księgi wieczystej po adresie bądź numerze działki.

Później – wystarczy wybrać się do właściwego miejscowo sądu rejonowego bądź Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych, która mieści się w Warszawie przy ulicy Czerniakowskiej.

Wypis z księgi wieczystej – jak go uzyskać?

Wypis z księgi wieczystej jest dokumentem, który jest niezbędny w procesie zbywania i nabywania nieruchomości, bowiem jest on wykorzystywany przez notariusza do rozmaitych czynności, które są wykonywane w toku zmiany własności. Aby uzyskać tego rodzaju dokument, należy wypełnić wniosek, który można znaleźć w każdym sądzie rejonowym w wydziale ksiąg wieczystych, a także online. Następnie, należy zapłacić za wypis i złożyć wniosek we właściwym miejscowo sądzie rejonowym, w dziale ksiąg wieczystych. Wniosek ten składa się wraz z oryginałem dowodu wpłaty. Co istotne, jeśli z różnych względów nie mamy możliwości pojawienia się w sądzie osobiście, istnieje także możliwość złożenia wniosku o wypis z księgi wieczystej pocztą. W przypadku osobistego składania wniosku wypis wydawany jest od razu, a jeżeli decydujemy się na drogę wysyłkową – powinien on dotrzeć w ten sam sposób w ciągu 30 dni roboczych. 

Koszt uzyskania wypisu z księgi wieczystej

Wraz z wnioskiem o wypis z księgi wieczystej należy złożyć potwierdzenie uiszczenia opłaty za ten dokument. W zależności od rodzaju wypisu, przyjdzie nam zapłacić inną kwotę:

– 30 zł za odpis zwykły,

– 60 zł za odpis zupełny,

– za wyciąg z pojedynczych działów księgi wieczystej zapłacimy 15 (za jeden dział), 20 (za dwa działy), 25 (za trzy działy) lub 30 zł (za wszystkie cztery działy).

Dodatkowo możemy również uzyskać zaświadczenie o zamknięciu księgi wieczystej – taki dokument kosztuje 10 zł. 

Płatności można dokonać w kasie sądu bądź centrali CIKW lub zrobić przelew na odpowiednie konto należące do danego sądu rejonowego bądź do centrali CIKW.

Księga wieczysta jest istotnym dokumentem, który pomoże uzyskać informacje o danej nieruchomości. Są to dane przydatne z punktu widzenia kupującego, ale również osoby dziedziczącej – w ten sposób można dowiedzieć się, czy nieruchomość nie jest obciążona hipoteką.